Klawiatura jest urządzeniem zewnętrznym komputera.
Klawiatura jest urządzeniem wejściowym, bo wprowadzamy przy jej pomocy informacje do komputera.
Najpopularniejsze obecnie klawiatury podłączamy do komputera na złącze USB.
Klawiatury różnią się między sobą kolejnością ułożenia klawiszy literowych.
W Polsce najcześciej spotykamy się z klawiaturami typu QWERTY, bo pierwsze 6 literek to QWERTY.
W Niemczech popularne są klawiatury QWERTZ, a we Francji AZERTY.
Klawisz F i J są wyróżnione w specjalny sposób, aby opuszkami palca wyczuwać ułożenie palca na klawiszach.
W taki sam sposób wyróżniono klawisz 5 w klawiaturze numerycznej.
Dzięki temu znając klawiaturę można pisać bez używania wzroku.
Klawisz Esc
Klawisz Esc (ang. Escape – ucieczka). Służy on zwykle do wycofywania się ze „ślepych uliczek” programów, w które zabrnąłeś przez pomyłkę. Jeśli gdzieś utknąłeś i nie wiesz co zrobić, to spróbuj go nacisnąć.
F1 – pomocy!
Klawisz funkcyjny F1 służy tradycyjnie do wywoływania pomocy elektronicznej programu, z którym aktualnie pracujesz.
Klawisze funkcyjne
Od F1 do najczęściej F12. Ich przeznaczenie zależne jest od inwencji twórców poszczególnych programów komputerowych. Tylko F1 powszechnie jest przeznaczone do wywoływania pomocy. Działanie pozostałych klawiszy różni się w zależności od programu.
Usuwanie znaków: Backspace i Delete
Usuwanie znaków: Backspace (na lewo od kursora), Delete (na prawo od kursora)
Przesuwanie kursora
Strzałki – znak po znaku, Home – na początek, End – na koniec, PageUp – stronę w górę, PageDown – stronę w dół. Klawisze te zdublowane są na klawiaturze numerycznej – patrz niżej.
Klawiatura numeryczna
Klawiatura numeryczna zawiera zdublowane klawisze występujące również w innych miejscach. W laptopach często nie występuje z braku miejsca. Może działać w dwóch trybach przełączanych klawiszem NumLock. W trybie numerycznym (diodka NumLock się świeci) – cenionym przez księgowych – klawisze służą do wprowadzania cyfr. W trybie nawigacyjnym (diodka NumLock się nie świeci) stanowi drugi zestaw klawiszy do sterowania kursorem (patrz powyżej).
Enter – nowy akapit
Aby zakończyć pisanie w danym wierszu i przejść do następnego, należy nacisnąć klawisz Enter. W popularnych edytorach tekstu naciskasz Enter tylko wtedy, gdy chcesz wymusić przejście do następnego wiersza, by np. rozpocząć nowy akapit tekstu. Jeśli tego nie zrobisz to tekst sam „spadnie” do następnego wiersza gdy osiągnie prawy margines.
Spacja i Tab
Spacja – wiadomo: puste miejsce między znakami, np. między wyrazami.
Klawisz Tab wstawia do edytora znak tabulacji znacznie szerszy niż zwykła spacja (kilka spacji za jednym naciśnięciem).
Shift i CapsLock
Klawisz Shift razem z literą – duże litery. Shift razem ze znakiem lub cyfrą – górny znak z klawisza (np. @ zamiast 2). Na klawiaturze są dwa klawisze Shift – prawy i lewy. Zwykle mają te samo działanie, aczkolwiek jest możliwe, że w jakiejś konkretnej aplikacji programista zaprogramuje, że ich działanie jest inne.
CapsLock na stale włącza możliwość pisania dużymi literami. Wystarcza go raz nacisnąć i zapala się mała diodka podpisana również CapsLock, umieszczona zwykle w prawym górnym rogu klawiatury. Gdy diodka ta się świeci, to uzyskujemy duże litery bez naciskania Shift. (Gdy naciśniemy wtedy Shift, uzyskujemy z kolei możliwość napisania małej litery. Mówimy więc, że CapsLock odwraca znaczenie naciśnięcia Shift.) Jeśli chodzi o uzyskiwanie znaków górnych z klawiszy, to naciśnięcie CapsLock nie ma znaczenia.
Ctrl i Alt
Klawisze Ctrl i Alt (podobnie jak Shift) zmieniają znaczenie innych klawiszy. Jest to do uznania twórców poszczególnych aplikacji, szczególnie przy tworzeniu tzw. skrótów klawiaturowych, gdzie przy naciśnięciu dwóch klawiszy na raz (w tym właśnie Ctrl albo Alt i drugiego jakiegoś innego klawisza, np. litery czy cyfry) można wykonać jakieś zadanie. Np. kombinacja Ctrl-S to skrót klawiaturowy wykorzystywany dość powszechnie do zapisywania dokumentów. Z kolei naciśnięcie samego Alt wywołuje często menu programu.
Na klawiaturze są po dwa klawisze Ctrl i Alt – prawy i lewy. Z założenia mają te samo działanie, ale jest możliwe, że w jakiejś konkretnej aplikacji programista zaprogramuje, że ich działanie jest inne. I tak się dzieje z prawym Alt, który w polskojęzycznej wersji Windows służy standardowo do uzyskiwania „polskich liter”, o czym niżej. Do uzyskiwania skrótów klawiaturowych możesz w polskich Windowsach użyć w związku z tym tylko lewego Alt.
„Polskie litery” (polskie znaki)
Jak wiadomo, w języku polskim używa się kilku liter specyficznych dla tego języka, a dokładnie dziewięć: ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź oraz ż (i te same duże litery — razem 18 znaków). W systemie Windows uzyskuje się je standardowo (tzw. „klawiatura programisty”) w połączeniu z klawiszem prawym Alt.
Polskie litery uzyskuje się przez równoczesne naciśnięcie prawego Alt i odpowiedniej litery łacińskiej. Co to znaczy odpowiedniej? Schemat jest bardzo prosty: ą uzyskujemy przez naciśnięcie Alt-a, ć – Alt-c, ę – Alt-e, ł – Alt-l, ń – Alt-n, ó – Alt-o, ś – Alt-s, ź (Uwaga – wyjątek!!!) – Alt-x oraz ż – Alt-z. Uzyskanie dużej polskiej litery wymaga już pewnej zręczności, bo trzeba nacisnąć jednocześnie trzy klawisze, np. w przypadku Ą – prawe Alt-Shift-A. Podobnie, jak w przypadku liter łacińskich, włączenie za pomocą klawisza CapsLock diodki o tej samej nazwie (patrz powyżej) odwraca znaczenie naciśnięcia Shift. Przy układzie klawiatury polskim (programisty) prawy Alt zarezerwowany jest dla uzyskiwania polskich liter. Tak więc do wywoływania menu i skrótów klawiaturowych trzeba stosować lewe Alt.
Klawisz Windows
Wiele klawiatur posiada specjalne klawisze ułatwiające korzystanie z Windows i typowych programów Windowsowych. Przykładem tego jest często występujący klawisz z logo Windows (na rysunku pomiędzy klawiszami Ctrl i Alt), którego naciśnięcie odpowiada kliknięciu przycisku Start.
PrtScn (lub Print Screen)
Dawno temu klawisz ten działał tak, jak wskazuje na to jego angielska nazwa — przesyłał bieżący ekran tekstu do drukarki. Dzisiaj naciśnięcie klawisza PrtScn powoduje przechwycenie obrazu całego ekranu („zrzut ekranu”) i skopiowanie go do Schowka w pamięci komputera. Z tego miejsca możesz go wkleić (Ctrl+V) do programu Microsoft Paint lub innego programu i, jeśli chcesz, wydrukować go z tego programu. Naciśnij kombinację klawiszy Alt+PrtScn, aby przechwycić obraz tylko aktywnego okna zamiast całego ekranu.
Korzystanie z klawiatury numerycznej
Na klawiaturze numerycznej znajdują się cyfry od 0 do 9, operatory arytmetyczne: + (dodawanie), - (odejmowanie), * (mnożenie) oraz / (dzielenie), a także separator dziesiętny w takim samym układzie co na kalkulatorze czy maszynie sumującej. Oczywiście znaki te znajdują się także w innych miejscach na klawiaturze, jednak układ klawiatury numerycznej umożliwia szybkie wprowadzanie danych liczbowych czy działań matematycznych przy użyciu jednej dłoni.
Klawiatura numeryczna
Aby wprowadzać liczby za pomocą klawiatury numerycznej, naciśnij klawisz Num Lock. Większość klawiatur zawiera lampkę wskazującą, czy klawisz Num Lock jest włączony. Jeśli klawisz Num Lock jest wyłączony, klawiatura numeryczna pełni funkcje dodatkowego zestawu klawiszy nawigacyjnych (funkcje te są nadrukowane na klawiszach obok cyfr lub symboli).
